Мушкилоти густариши ифротгароӣ дар ҷаҳон яке аз омилҳое мебошад, ки ба амнияти миллӣ ва якпорчагии давлатҳо таҳдид мекунад. Дар ҳоле ки терроризмро ҷомеа бешубҳа рад мекунад, ифротгароӣ, як унсури калидии вайрон кардани пояҳои сохти конститутсионӣ аз ҷониби шаҳрвандон ҳамчун як воситаи комилан қобили қабули муқовимати сиёсӣ қабул карда мешавад. Экстремизм табиати гуногунҷанба дошта, баъдан ҳамчун омили нооромкунандаи ҳаёти давлат ва ҷомеа амал мекунад.
Экстремизми ҷавонон як низоми сезинагӣ аст: дараҷаи аввал ташкилӣ буда, узвияти расмӣ ва ғайрирасмӣ ба созмонҳо ва ҳаракатҳои ифротӣ мебошад; дараҷаи дуюм – равонӣ, ки бо фарҳанги сиёсии ифротӣ, инчунин амалҳои харобиовари воситаҳои ахбори омма ифода меёбад; дараҷаи сеюм рафторӣ мебошад, ки дар он амалҳо ва кирдори мушаххаси дорои хусусияти экстремистӣ зоҳир мегардад.
Ифротгароӣ ин гароиш ба чораҳо ва дидгоҳҳои ифротӣ мебошад, ки меъёру қоидаҳои дар ҷомеа мавҷудбударо тавассути маҷмӯи зуҳуроти хушунатомез, ки аз ҷониби шахсони алоҳида, гурӯҳҳо ва ҷомеаҳои махсус муташаккил содир мешаванд, ба таври куллӣ инкор мекунанд. Дар байни ин зуҳурот иғвогариҳо, бетартибиҳои шаҳрвандӣ, амалиёти террористӣ, усулҳои чангӣ партизаниро қайд кардан мумкин аст. Ба афзоиши ифротгароӣ маъмулан инҳо мусоидат мекунанд: бӯҳронҳои иқтисодию иҷтимоӣ, якбора паст шудани сатҳи зиндагии қисми асосии аҳолӣ. Аммо ифротгароӣ ҳамчун як падида дар давлатҳои дорои низоми демократӣ, ки ҳуқуқу озодиҳои зиёдро дар бар мегирад, хеле устувор аст. Намудҳои асосии ифротгароӣ вуҷуд доранд: сиёсӣ, миллӣ ва динӣ.
Экстремизми миллӣ бо шиорҳои ҳифзи «халқи худ», манфиатҳои иқтисодӣ, арзишҳои фарҳангии он, чун қоида, бар зарари намояндагони миллатҳои дигар, ки дар ҳамон ҳудуд зиндагӣ мекунанд, амал мекунад.
Экстремизми динӣ таҳаммулнопазирӣ нисбат ба намояндагони дигарандеши ҳамон дин ё дигар динро мефаҳмад.
Экстремизми сиёсӣ ҳаракат ё ҳаракати зидди сохти конститутсионии мавҷуд аст. Чун қоида, ифротгароии миллӣ ё динӣ асоси пайдоиши ифротгароии сиёсӣ мебошад. Имрӯз ифротгароӣ барои амнияти миллии ҳар як кишвар таҳдиди воқеӣ ба ҳисоб меравад.
Бешубҳа, пешгирӣ аз ифротгароӣ, бахусус дар миёни ҷавонон, аз манъи фаъолияти созмонҳо ва ба ҷавобгарии ҷиноӣ кашидани аъзои он, роҳи судмандтар барои мубориза бо ифротгароӣ мебошад. Ҷавонон махсусан аз таҷрибаи ночизи зиндагӣ, максимализми ҷавонӣ, дучор шудан ба таъсироти гуногуни зараровар ва ақидаи дигарон ба ифротгароӣ майл доранд. Маҳз пешгирии ифротгароии ҷавонон дар оянда миқёси ин мушкилро коҳиш медиҳад.
Дар хотир доред:
1. Ҳама гуна фаъолияти террористӣ ҷиноятӣ буда, аз ин рӯ, ҳатман боиси ҷазои дахлдор мегардад.
2. Фаъолияти террористию экстремистӣ дар ниҳоят бемаънӣ аст, зеро онҳо боиси пурзӯр шудани мавқеи давлат нисбат ба идеологияи терроризм ва экстремизм мегардад.
3. Факат бо риояи конунҳо, нормаҳо ва коидаҳои дар чамъияти мо дар замони ҳозира кабулшуда дар ҳаёт муваффақияти ҳақиқӣ ба даст овардан мумкин аст.
Акрамшоева Гулшан – мутахассиси шуъбаи ташкилӣ ва кор бо кадрҳои КИ ҲХДТ дар шаҳри Левакант.
