РУШДИ КОРГУЗОРИИ МИЛЛӢ ДАР СОЛҲОИ СОҲИБИСТИҚЛОЛӢ

Ҳамадонӣ: Андеша  

Рушди коргузории миллӣ ҷузъи муҳимми рушди иқтисодӣ ва шукуфоии кишвар мебошад. Коргузории миллӣ тамоми соҳаҳои иқтисодиётро аз кишоварзӣ то саноат ва хизматрасонӣ фаро мегиранд ва дар таъмини рушди устувор нақши калидӣ мебозанд.

Дар муассисаҳои давлатии Тоҷикистон коргузорӣ ва ҳуҷҷатгузорӣ дар таъмини фаъолияти самараноки низоми маъмурӣ ва таъмини тартиботи ҳуқуқӣ нақши муҳим доранд. Коргузории дурусту самаранок ва саривақтӣ тамоми равандҳои кор бо ҳуҷҷатҳоро аз эҷод ва сабти ном то нигоҳдорӣ ва нобудкунӣ дар бар мегиранд. Ҷанбаи муҳимми коргузорӣ дар муассисаҳои давлатии Тоҷикистон риояи қонунгузорӣ дар бораи гардиши ҳуҷҷатҳо, инчунин стандартҳо ва қоидаҳои тартиб ва коркарди ҳуҷҷатҳо мебошад. Ҳар як ҳуҷҷат бояд мувофиқи талаботҳои муқарраршуда тартиб дода шавад ва бақайдгирӣ, имзо ва мӯҳри дуруст дошта бошад.

Коргузории миллӣ дар муассисаҳои давлатии Тоҷикистон ба таъмини шаффофияти кори мақомоти ҳокимият, риояи қонуният ва ҳимояи манфиатҳои шаҳрвандон равона карда шудаанд. Ташкили дурусти коргузорӣ ба баланд бардоштани самаранокии кори сохторҳои давлатӣ мусоидат намуда, ба аҳолӣ хизматрасонии босифати давлатиро таъмин менамояд.

Миллати тоҷик фаъолияту талошҳои хастанопазири Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ҳеҷ гоҳ фаромуш карда наметавонад, зеро он бо таърихи солҳои соҳибисқтиқлолии кишвар робитаи ногусастанӣ дорад. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тӯли солҳои соҳибистиқлолӣ на танҳо дар ташаккулу таҳаввули таърихи давлатдории соҳибистиқлоли тоҷик ва ҳастии имрӯзу фардои Тоҷикистон, балки барои эҳё намудани падидаҳои неку писандида, арзишҳои волои фарҳангии ниёгонамон ва рушди тамоми соҳаҳои хоҷагии халқ хизматҳои барҷаста ва шоён намудаанд.

Тайи солҳои соҳибистиқлолӣ дар асоси сиёсати самаранок ва татбиқи дурусти меъёрҳои муосири коргузорӣ дар мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон низоми наву муосири коргузории миллӣ ташаккул ёфт, ки маҳаки онро меъёрҳои забони давлатӣ ва таҷрибаи пешқадами кишварҳои хориҷӣ ташкил менамояд.

Забони давлатӣ дар ташаккули коргузории миллӣ дар мақомоти давлатии Тоҷикистон нақши муҳим дорад. Дар Тоҷикистон забони давлатӣ забони тоҷикӣ мебошад, ки мақоми расмӣ дорад ва дар тамоми соҳаҳои фаъолияти давлат истифода мешавад. Мувофиқи моддаи 5-и Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон”: “Коргузории мақомоти ҳокимияти қонунгузор, иҷроия ва судӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба забони давлатӣ сурат мегирад.”

Истифодаи забони давлатӣ дар коргузорӣ якрангӣ ва фаҳмиши байни кормандони мақомоти давлатиро таъмин мекунад, равандҳои мубодилаи иттилоотро осон мекунад ва имконияти нофаҳмиҳоро коҳиш медиҳад. Илова бар ин, истифодаи забони давлатӣ ба ҳифзи мероси фарҳангӣ ва таърихии миллат мусоидат мекунад, ҳувияти миллиро тақвият медиҳад ва ба рушди забони модарӣ мусоидат мекунад.

Дар мақомоти давлатии Тоҷикистон ҳамаи ҳуҷҷатҳои расмӣ, фармонҳо, қонунҳо ва дигар маводҳо бояд бо забони тоҷикӣ ба расмият дароварда шаванд, ки ин якрангии фаҳмиши иттилоотро таъмин менамояд. Он инчунин ба ҳифзи фарҳанг ва анъанаҳои миллӣ, инчунин таҳкими соҳибихтиёрии давлатӣ мусоидат мекунад.

Тайи солҳои соҳибистиқлолии Тоҷикистон ташаккули коргузории миллӣ дар мақомоти давлатӣ яке аз ҷанбаҳои муҳимтарини бунёди низоми ягонаи идоракунии давлати соҳибихтиёр гардид. Пас аз ба даст овардани Истиқлоли давлатӣ дар соли 1991, Тоҷикистон бо зарурати ташкили низоми самараноки коргузорӣ дар асоси арзишҳо ва анъанаҳои миллӣ рӯ ба рӯ гардид. Яке аз қадамҳои аввалин дар ташаккули коргузории миллӣ тасдиқи забони тоҷикӣ ҳамчун забони давлатӣ буд. Ин имкон дод, ки стандарти ягонаи забонӣ барои ҳамаи мақомоти давлатӣ муқаррар карда шавад ва фаҳмиш ва ҳамкории байни кормандон таъмин карда шавад. Илова бар ин, истифодаи забони тоҷикӣ ба ҳифзи фарҳангу ҳувияти миллӣ мусоидат намуд.Ҷанбаи муҳимми ташаккули коргузории миллӣ инчунин таъсис ва такмили заминаи қонунгузории танзимкунандаи фаъолияти мақомоти давлатӣ буд. Қабули қонунҳо ва санадҳои меъёрӣ бо забони тоҷикӣ ба баланд бардоштани самаранокии кори сохторҳои давлатӣ ва таҳкими давлати ҳуқуқӣ мусоидат намуд.Марҳилаи муҳим дар ташаккули коргузории миллӣ инчунин ҷорӣ намудани технологияҳои муосири иттилоотӣ дар фаъолияти мақомоти давлатӣ ба шумор меравад. Ин ба суръат бахшидани раванди мубодилаи иттилоот, беҳтар кардани сифати коргузорӣ ва баланд бардоштани шаффофияти кори сохторҳои давлатӣ имконият фароҳам меорад. Маҳз татбиқи системаи нави Ҳукумати электронӣ, ки дар Тоҷикистон бо дастуру супоришҳои бевоситаи Ҳукумати кишвар ва роҳнамоии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон амалӣ гардида, истодааст, самараи татбиқи навгониҳои илмӣ-техникии соҳа дар фаъолияти мақомоти давлатӣ мебошад.Тоҷикистон бо гузариш ба Ҳукумати электронӣ низоми содакардашудаи фаъолияти коргузории мақомоти давлатиро ба аҳолӣ пешниҳод менамояд, ки суръат, сифат ва самаранокии фаъолиятро ба маротиб боло бурда, боиси ташаккули ҷомеаи нави ба навгониҳои илмиву техникӣ такякунанда оварда мерасонад.Фаъолияти коргузорӣ дар мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар пояи як қатор принсипҳои фарҳангиву маданӣ ва миллӣ бунёд гардидааст. Принсипҳои коргузории миллӣ дар Тоҷикистон ба эҳтироми анъанаҳои фарҳангӣ ва таърихии мардум, риояи қонунгузории кишвар ва баланд бардоштани самаранокии фаъолиятӣ сохторҳои давлатӣ асос ёфтаанд. Метавон ин принсипҳоро ба таври зайл тасниф намуд:

· Риояи забони давлатӣ: истифодаи забони тоҷикӣ дар ҳуҷҷатҳои расмӣ, мукотиба ва иртибот байни кормандони мақомоти давлатӣ;

· Эҳтироми арзишҳои фарҳангӣ: баҳисобгирии анъанаҳо, урфу одатҳо ва арзишҳои миллӣ ҳангоми гузаронидани расмиёти маъмурӣ, тиҷоратӣ ва ҳамкорӣ байни шаҳрвандон ва мақомоти давлатӣ;

· Риояи қонуният: иҷрои ҳамаи санадҳои меъёрӣ ва қонунҳои Тоҷикистон дар ҷараёни коргузорӣ, инчунин риояи меъёрҳо ва принсипҳои касбии ахлоқӣ;

· Шаффофият ва ошкорбаёнӣ: таъмини дастрасӣ ба иттилоот дар бораи фаъолияти мақомоти давлатӣ, инчунин шаффофияти равандҳои қабули қарорҳо ва татбиқи расмиёти маъмурӣ;

· Истифодаи дастовардҳои технологияҳои муосир: ҷорӣ намудани технологияҳои иттилоотӣ барои мутавозинии раванди коргузорӣ, суръат бахшидан ба мубодилаи иттилоот ва баланд бардоштани самаранокии кори мақомоти давлатӣ;Такмили ихтисоси кормандон: таъмини рушди касбӣ ва такмили ихтисоси кормандони мақомоти давлатӣ барои таъмини сатҳи баланди кор ва сифати хизматрасониҳо.Ин принсипҳои коргузории миллӣ дар мақомоти давлатии Тоҷикистон ба ташкили низоми самараноки фаъолият дар асоси эҳтироми арзишҳои фарҳангӣ ва миллӣ, риояи қонуният ва шаффофият дар фаъолияти сохторҳои давлатӣ мусоидат мекунанд.Дар маҷмуъ, тайи солҳои соҳибистиқлолии Тоҷикистон ҷиҳати ташаккули коргузории миллӣ дар мақомоти давлатӣ талошҳои зиёд ба харҷ дода шуданд, ки ин ба таҳкими соҳибихтиёрии кишвар, баланд бардоштани самаранокии фаъолияти сохторҳои давлатӣ ва ҳифзи фарҳангу ҳувияти миллӣ мусоидат намуд ва минбаъд низ дар асоси риоя ва татбиқи принсипҳои болозикр ва иҷрои пайвастаи дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин самт метавон ба як қатор дастовардҳои дигар ноил гардид, ки раванди фаъолияти мақомоти давлатиро осонтар ва натиҷаи онро боз ҳам самараноктар мегардонад.

Маҳварбону СУЛТОНОВА,

магистранти “Мактаби давлатдории Эмомалӣ Раҳмон”