МАЪРИФАТИ ЗАНОНУ ДУХТАРОН ДАР ҶОМЕА.

Ёвон: Андеша  

 

       Занонро гар зи дониш зеваре њаст,

       Умеди  зиндагии  бењтаре  њаст.

       Агарчи  аз  занон  пайѓамбаре  нест,

       Њама  пайѓамбаронро  модаре  њаст.

Бењтарин  мављуди  рўйи замин зан-модар  аст. Њунару  истеъдод,  фазилату дурандешии  зани  бофарњангро нодида  гирифтан лозим  нест. Сарчашмаи  њама ободию  файзу  нусрати  зиндагї аз  баракати  зан-модар  аст.   

   Маърифатнокии  зан  ин  василаи  наљоти  ў  аз  банди  хурофот  ва  ифроту  нодонист,  омили  тарбияи  дурусти  фарзандон,  таъмини  рўзгори  бењи  хонадон  мебошад, дар  њаќиќат  њам  бомаърифат  будани  зан  бурди  оила   ва  дар  маљмуъ  љомеа  мебошад.

    Паёмбари  ислом  Расули  Акрам (с.с) дар  бобати  омўхтани  илм  мефармояд:  «Талаби  илм  барои  њар  зану  марди  мусулмон  фарз  аст» ё  «Аз  гањвора  то  гўр  илм  биомўз»,  ин  гуфтањо  аз  он  дарак  медињанд, ки омўхтани  илм  ва  касбу  њунар  дар  њаёти  инсон,  бахусус  дар  њаёти  занону  духтарон  мавќеи  арзандаеро  ишѓол   менамояд.

   Конститутсияи  Љумњурии  Тољикистон  баробарњуќуќии  занону  мардонро   дар  тамоми соњањои  фаъолият  кафолат  медињад. Зани 

тољик имрўз  мустаќилу  озод  аст,  ки  ин  ба шарофати  сиёсати  дурусту оќилонаи сарвари  давлати  Тољикистон ,  муњтарам  Эмомалї  Рањмон  муяссар  гаштааст. Асосгузори  сулњу  вањдати  миллї, Пешвои  миллат  Президенти  Љумњурии  Тољикистон, муњтарам  Эмомалї  Рањмон  бо фармони  худ  «Дар  бораи  тадбирњои  баланд  бардоштани  маќоми  зан  дар  љомеа»  дар  замири  њар  зан  шўълаи  умед  ба  ояндаи   дурахшонро  барангехт.

   Воќеан  занон  дар  раванди  тањкими  давлатдории  миллї  нигоњдорандаи  фарњанг, забон, урфу  одат  ва  анъанањо,   рисолати њифзкунандаи  муќаддасоти  оила  ва  тарбияи  фарзанд  ва  рисолати ходими  фаъоли  љамъиятиро  адо  менамоянд.  Аз  ин  рў  баланд  бардоштани  сатњи  саводнокии  онњо  ба  манфиати  љомеа  мебошад.

   Маориф  ва  илму  дониш  роњнамунгари  инсоният  ба  сўйи  камолоти  маънавї  ба  шумор  рафта, чароѓи равшане  мебошанд, ки  натанњо имрўз, балки  фардоро нуру  љило  мебахшанд. Бењуда  нагуфтаанд,  ваќте  писарро  тарбия  мекунем, мо  як   мардро  ба  воя  мерасонем,  аммо  ваќте  духтарро  ба  камол  мерасонем,  миллат  ба  камол  мерасад.Яъне ин  њикмат  бори  дигар  бузург  будани  маќоми  зан - модарро  бозгу  мекунад.Аз  ин  рў  роњбарияти  давлат  ба  масъалаи  тањсилу  илмомўзї,  тарбияи  комилу  њаматарафа  ва  боло  бурдани  маърифати шањрвандию  њуќуќии  љавондухтарон  таваљуњи  зиёд  зоњир  менамоянд. 

    Ѓамхорињои  падаронаи  Асосгузори  сулњу  вањдати  миллї, Пешвои  миллат  Президенти  Љумњурии  Тољикистон, муњтарам  Эмомалї  Рањмон  дар  баланд  бардоштани  наќши  зан  дар  љомеа  ва  ба  тањсил  фаро  гирифтани  духтарон, таъсиси  квотањои  Президенти  Љумњурии  Тољикистон  оиди  ба  тањсил  љалб  намудани  духтарони  куњистон, ќабули  довталабон  тибќи  Маркази   миллии  тестии  назди  Президенти  Љумњурии  Тољикистон  ва  имтиёзњои  људонамуда  нисбати  оилањои  бесаробон  ва  камбизоат  аз  тадбирњое  мебошад,  ки  ба  илмомўзии  занону  духтарон  мусоидат  менамояд.

Устод Рўдакї  дар   асри  10  фармуда  буд:

                      Дониш  андар  дил  чароѓи  равшан  аст

                      В-аз  њама  бад  бар  тани  ту  љавшан  аст.

   Агар  инсон ,аз  он  љумла  занон,  бо  ин  љавшан  мусаллањ  бошанд,  ба  манфиати  кор  аст. Зеро  онњо  тарбиятгари  насли  башаранд. Бузургони  илму  адаб, олимону  фозилон, шоњону  маснаднишинон  њама  зода  ва  парвардаи  зан-модар  мебошанд. Нахустустоди  тамоми  ањли  башар  модар  аст. Аз    ин  рў  занро  чароѓи  хонадон  мегўянд, ки  ин  барњаќ  дуруст  аст.   Зане,  ки  бо  дониш  мусаллањ  аст,  рањи  фарзандонро  нуру  зиё  мебахшад  ва  онњоро  ба  олами  зебои  дарки  маънињо,  одобу  ахлоќ,  њурмату  эњтиром,  зебоипарастї, худшиносию  худогоњї  роњнамун  месозад.

   Мавлои  Балх  барњаќ мефармояд:

                       Љумла  торикист  ин  мењмонсарой,

                       Илм  дар  вай чун   чароѓи  роњнамой.

  Ба  аќидаи  Мавлоно  ин  мењмонсарой,  яъне  ин  дунё  торикистон  аст  ва  илм  чароѓе  мебошад,  ки  онро  равшан  менамояд.  Зани  донишвар  ва босавод чун  манбаи  нур  аст,  ки  роњи  оламиёнро  мунаввар  мегардонад. Сирати  зебо  ё  њусни  ботинии  инсон  дар  аќлу  заковат,  гуфтору  рафтору  кирдори  њамидаи  ў  инъикос  меёбад   ва  ин  зебоии  воќеиро  бе  илму  маърифат   тасаввур  кардан  нашояд. Сирати  зебо  њамчун  нерўи  тавоно  дар  њалли  мушкилоти  рўзгор  ба  инсон  ёрї  мерасонад. Мутаассифона,  дар  љомеа  нафароне  њам  њастанд,  ки  аз  донишу  маърифат  канора  љуста  дар  интихоби  роњи  дуруст  ољиз  мемонанд. Бисёре  аз  њодисањои  нохуши  љомеа,  аз  ќабили  худкушї, худсўзї  ва  гаравидан  ба  гуруњњои  ифротгаро  аз  тарафи  ашхосе   сар  мезанад, ки  дараљаи  донишу  фањмиши  онњо  паст  буда,  ба  оянда   бо  чашми  нек  назар  карда  наметавонанд.

   Як  зани  оќилаю  доно  метавонад  чандин  занону  духтаронро  аз амалњои  номатлуб, ки  имрўз  љомеаи  моро  ба  ташвиш  овардааст, наљот дињаду  барои  маърифатнок  гаштани  љавондухтарон  ва  модарони  ояндаи  миллати  тољик  сањми  арзанда  гузорад.

    Замоне  буд, ки  духтарону  занон  аз  њуќуќњои  худ  бехабар  буданд,  онњо  зери  зулму  истисмор  ќарор  мегирифтанд, сухани  онњоро  касе  эътибор  намедод.  Онњо  дар  њељ  як  кор  озод  набуданд.  Аз  њамин  лињоз дар  тўли  ќарнњо  бо  вуљуди  њамаи  ин  занону  бонувони  мо рў ба  сўйи  дониш, илм  ва  фарњанг  меоварданд. Њанўз  њам  нидои  дардолудаи  Робияи  ноком  аз  гармоба  ба  гўши  мо  мерасад, њанўз њам садои  њузнангези  Зебуннисо  моро  ба  ояндаи  дурахшон њидоят менамояд:

 

         Дилсард  набояд  шудан  аз  гардиши  айём,

         Њар  шом, ки  ояд зи  пайи  он  сањаре  њаст! 

 

    Истиќлолият  ба  занону  духтарони  тољик  имконият  фароњам  овард,  ки  њамчун  шахси  фаъол,  мубориз  ва  дар  роњи  ташаккул  ва  бунёди  давлатдории  миллї  чун ќувваи  пешбарандаю  созанда  арзи  њастї  намоянд. Бузургон   фармудаанд: «Омўзиши  илм, аз  зиндони  љањолат  наќб  кандан ба  сўйи  рушноии адолат  аст». 

    Имрўз  зани  тољик  дар  фазои  ободу  созанда  кору  зиндагї  дорад.Тамоми  шароит  барои  тањсилу  њунаромўзї  фароњам  омадааст.Зани  тољик  имрўз  мустаќилу  озод  аст.Танњо  бонувон  бояд  ба  касбият  ва  омўзиш  бештар  ањмият  дињанд  то  дар  шебу  фарози  зиндагї  гумроњу  бадбахт  нашаванд. Бонувони  мо  покзоду  покизасириштанд  ва  ин   мартабаи  баландро  љањониён,  ки  ба  занони  тољик  мансуб  донистаанд,  чун  гавњараки  чашм  эњтиёт  бояд  кард! Донишу  њунар   занро  зебо, мустаќил,  комёбу  саодатманд  мегардонанд. Занону  духтарони  бодонишу  бофарњанги  мо  имрўзњо  дар  баробари  мардон дар  њамаи  соњањои  хољагии  халќ,  илму  фарњанг,  тиб,  сохторњои  ќудратї ва  амсоли  инњо кору  фаъолият  мекунанд. Њаќ  ба  љониби  устод  Турсунзода  аст,  ки  мефармояд:

 

              Дар  диёри  мо  шуд  одам  арљманд,

              Шуд  сари  хамгаштаи  занњо  баланд.

              Хуб  шуд, ки  зан  ба  давлат  ёр  шуд,

              Мамлакат  аз  дасти  зан  гулзор  шуд.

Имрўз  мо  шоњиди  онем,  ки дар  кишварамон  барои  фаъолияти  њамаљонибаи  занону  духтарон  шароит  ва   имкониятњои   мусоид  фароњам омадааст ва љалби онњо ба корњои љамъиятї њамеша дар мадди назари давлату њукума  ќарор дорад.

 Асосгузори сулњу вањдати миллї, Пешвои миллат, Президенти  Љумњурии Тољикистон, муњтарам Эмомалї Рањмон ба модарону  хоњарон таъкид карда мегўяд: «Шумо пайвандгари наслњову замонњо, имрўзу фардои љамъият ва њусни зебои сањифаи китоби зиндагии  одамият њастед. Умед бар он дорам, ки нерўи худро дар тарбияи  фарзандони бомаърифат ва дарки бедории њисси ватандўстї, худшиносию эњтироми марзу буми бобої ва муќаддасоти миллат,  ободии Ватан дареѓ надошта, пешбарандаи љомеаи солим хоњед буд»

    Мо занону духтаронро лозим аст, ки ба боварии Пешвои  миллати  худ арзанда бошем, гуфтањояшро сармашќи кори худ ќарор дода,  барои омўхтани илму дониш ва босавод намудани љавондухтарон, ки  модарони оянда њастанд, камари њиммат бубандем, нагузорем, ки њељ  як духтар аз таълиму тарбия дур монад. Танњо бо  ин роњ мо метавонем рисолати њамчун духтари хуби падару модар, њамсари  мушфиќу мењрубони шавњар,  модари ѓамхори фарзандон ва инсони  комилњуќуќу  нафърасони љомеаро ба љо биёрем ва бањри ободию  гулгулшукуфии Тољикистони  азиз  сањмгузор  бошем.

Назурова Суман, мудири шуъбаи кор бо занон ва ҷавонони Кумитаи иҷроияи ҲХДТ дар ноҳияи Ёвон