Ҷангу хунрезӣ ва муборизаҳои пай дар пай таъсири манфӣ дар тафаккури ҳар фард гузошта, ӯро водор месозад, ки даст ба ваҳшонияти нав ба нави беназир занад ва аз доираи одамият берун раваду хислати даррандагиву бадхӯӣ ва одамдариро пешаи худ созад. Даҳшатовараш он аст, ки ин гуна одамон на тарс аз қудрати Парвардигор доранду на бим аз оташи ҷаҳаннам.
Ва алъон ҳам аз ҳикоятҳои он нафароне, ки шоҳиди ҷанги хонумонсӯзи шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон буданд, баръало пай бурдан лозим аст, ки чӣ қадар ваҳшиву даррандахӯй будаанд, фарзандони миллати мо, ки барои пулу мол ва сарвату мансаб шуда, бо ҳидоятҳои хоҷагони зархаридашон чӣ қадар зулму тааддиро ба бародару модару хоҳар ва падари хеш раво дидаанд.
Дар Тоҷикистони маҳбуби мо дар мубориза баҳри соҳибистиқлолии кишвар ҳазорон нафар ҷон бохтанд, ҳазорон нафарашон беному нишон гум шуданд, ҳазорон нафари дигар бошанд дар мулки ғайр маскан гирифтаву соҳиби хонаву дар гардидаанд, аммо нафарони зиндабудаи дар Ватан монда, дар дилҳои хеш умед мепарвариданд, то сулҳ ба Ватан боз ояду онҳо низ аз ҳавои мусаффои Ватан озодона нафас бигиранд, аз оби чашмаҳои он нӯш кунанд ва дар Ватани аҷдодӣ зиндагии осудаҳолона ба сар баранд.
Ва ин турфа одамони наҷиб, ки ба ояндаи дурахшон бовар доштанд ва ба умеди фарорасии рӯзи саид шуълаи умедро дар дилҳои хеш фурӯзон нигоҳ медоштанд, охируламр, ба муроди дил расиданд. Он давраи махуфу ғамангезу ғамафзоро чун ба риштаи қалам бикашем, нӯги қаламҳо пайваста мешиканад, сиёҳии қалам бо ашки хунин даромехта, ҷигарро садпора мекунад, оҳ ба фалак мепечад, арш ба ларза меояд. Сиёҳӣ пеши дидаҳоро мебандад, қалбҳо макони қасду интиқом мегарданд.
Аммо аз кӣ интиқом бигирем, аз бародари бехиради хеш, ё аз падаре, ки қалби сангин дошту меҳру муҳаббати падариро ба хуни ҷигарбанд иваз намудаву ба номи авлоду аҷдод иснод оварда? Ин турфа падарони нотавонбини аъмо аз ҷоҳиливу нотавонбинӣ бо ишораи хоҷагони зархаридашон санги маломату надомат ба сӯйи фарзандони хеш ҳавола намудаву ҳисси бадбиниву номеҳрубонии ононро, ки бо хуни худашон дар вуҷуди ҷигарбандонашон андарун омада буд, бедор намуданд ва ҳаммонанди даррандагони одамхӯри одамдар ба ҳамдигар дарафтоданд. Писарон ҳам аз камону тапончаву автомат тири маргзо бар сари падару модар, хоҳару бародар ва ёру дӯст холӣ мекарданд.
Ва оқибат падару писар ҳамдигарро пӯст канданд, хуни ҳамдигарро макиданд, ҷисми ҳамдигарро қисм –қисм намуданд ва тӯъмаи зоғу заған ва мору каждум намуданд. Аммо боре андеша ҳам намекарданд, ки ба кадом хотир ба ин амали ношоиста даст мезананд. Андешаи онро намекарданд, ки бо ин амали хеш абадан дар оташи ҷаҳаннам месӯзанд.
Фарзандони боҳиммати миллати шарафманди тољик бо ақли расо, нерӯи бузурги созанда ва файзу баракати беқиёси худододашон тавонистаанд, ин миллатро аз олами ҷоҳилият берун кунанд ва ба оламе,ки бо нури маърифату хирад чароғон гардидааст, раҳсипор намоянд. Ва он касоне, ки аз ҳикмати рӯзгор баҳра бардоштаву аз чашмаи хиради азалии ниёгони бофаҳми мо қатрае нӯши ҷон кардаанд, билохира, ба фатҳи қуллаи мурод расидаанд ва барои мардум раҳбалад гардидаанд ба оламе, ки орӣ аз кинаву адовату дасисаву найрангу шуъбадабозист.
Агар солҳои 1992-97 замоне, ки ҷанги шаҳрвандӣ дар Тоҷикистони маҳбуби мо дар авҷ буд, ақлҳои солим, тафаккурҳои созандаву ҷомеасоз ва нерӯҳои ақлониву зеҳнӣ рӯйи кор намеомаданд, ки медонад, Ватани азизу халқи бузургвори мо ба чӣ даҳшату ваҳшати азиме рӯ ба рӯ мегардид?!
Халқи тоҷик, ин неруи тавоно дар ҳар давру замон баҳри ободии диёр ва саодати мардуми хеш талош менамуд, љонбозиҳо мекард ва намегузошт, ки мардуми он пойбанди душман ва ѓуломи ҳалқабардӯши аѓёр бошад.
Ин миллат пайваста дар муборизаҳои шадиди хунин баҳри истиқлолияти давлат ва ваҳдати миллӣ алайҳи душман мељангид ва музаффарият ба даст меовард.
Модари баиффати тоҷик ҳаргиз намебахшид он фарзандонеро , ки барои пулу мол шуда, миллатро «мефурӯхтанд»ва давлатро аз байн мебурданд. Модари тољик аз аъмоли ношоистаи фарзандони кӯрнамакаш зор-зор мегирист, дилаш реш- реш мешуд, зеро тифлони домангираш охир гиребонгир мешуданд ва доѓдар исми ин миллату ин Ватан мемонданд.
Амалҳои номатлуби як гурӯҳи фарзандони нохалафу чоҳталаб буд, ки дар кишвари маҳбубамон соли 1991 љанги шаҳрвандӣ ба вақӯъ пайваст, ҳазорон-ҳазор мардум куштаи тири ноҳақ гардид, аксарияти мардум дар диёри бегона сарсону саргардон шуда буданд.
Аламовараш он аст, ки то ба ҳанӯз аз бештари гумшудагон асаре нест. Алангаи оташи ин љанги хонумонсӯзро на худи душманони миллат, балки фарзандони «ноқисақл»-и ин миллат ба василаиҳидоятҳои хољагони хориљӣ фурӯзон намуданд.
Мардум хуб дар ёд доранд воқеаҳои хунини соли 2012-ро, ки дар шаҳри Хоруѓи ВМКБ ва ҳодисаи даҳшатангези 4 сентябри оли 2015-ро, ки дар Душанбе рух дода буд. Мардум аллақаи боварӣ ҳосил намуданд, ки ҳақиқатан ба Пешвои миллат содиқ бояд буд, зеро ин инсони наҷиб тавонист бо ақли солиму заковату хирадаш ба ин аъмоли разилонаи як гурӯҳ нохалафон хотима бахшад. Ва бисёр чунин мисолҳо овардан мумкин аст, ки душманони дохилӣ ва берунӣ бо барангехтани низоъ дар байни мардум, чӣ қадар ҷонҳои бегуноҳро аз байн бурданд ва то ба имрӯз ҳам ин аъмоли ноҷавонмардонаи хешро давом дода истодаанд
Мардуми соҳиби иродаи матину ақли солим акнун дарк намуд, ки он ҳама гапу сафсатагӯиҳо ва айбдорикуниҳои ин қабил одамон, ки дар ҳаққи Ҳукумату давлат ва Президенти Ҷумҳурии Тољикистон раво мебинанд, рост набуда, балки фиребу дурӯѓи маҳз аст, ки мехоҳанд бо фиребу макр мардум ва алалхусус, љавононро ба гурӯҳҳои худ шомил созанд, бар зидди миллату давлат, ки баъди ҳазорҳо сол бо ҳазорон машаққату љоннисориҳои фарзандони бонангу номус ва соҳибхираду тавонояш ба даст омад, аз байн баранд.
Ин тоифаи одамонро зарур аст, ки ба мардум бо чашми дил наззора созанд, то боварӣ ҳосил намоянд, ки ин насл на ҳамон насли солҳои 1992-1997 аст, ки ба ҳар макру фиреб дода шавад ва даст ба тахрибкориву хунрезӣ занад, балки ин наслест, закиву тавоно ва соҳибақлу доно.
Ин насл ҳаргиз намегузорад, ки Ватан ҳароб гардаду мардум дар ранљу азоб бошанд. Ин насл дар баробари наслҳои мамолики пешгоми сулҳхоҳу сулҳдӯст ба суӣи ояндаи дурахшону зебо қадамҳои устувор мегузорад. Ҳокимият воқеан дар дасти ин насли ояндасоз аст. Тољикистони мо дигар давлати ақибмонда нест. Тољикистонро фарзандони соҳибмаърифаташ ба яке аз давлатҳои пешқадам табдил додаанд, ки он акнун маҳбуби ҳама халқи љаҳон ва умеди ҳама беватанони дунёст.
Насли имрӯз бо ин Ватан ифтихор доранд. Тољикистон маҳбуби моро акнун тамоми давлатҳои дунё ба расмият шинохтаанд ва эътироф мекунанд. Тољикистон мо чун давлати сулҳҳоҳу ваҳдатофар дар тамоми сайёра мумтоз аст. Фарзандони содиқу дилсӯзаш тавонистанд ба он мақоми шоиставу сазовор диҳанд.
Насли имрӯза дар гирди Пешвои муаззами миллат ҳамсони парвона дар гирди шамъ ҷам омадаанд ва барои ояндаи аз ин ҳам зеботару гуворотар нақшаҳои љадид тарҳрезӣ менамоянд.
Ва душманони дохилӣ ва берунии ин миллат низ набояд фаромӯш созанд, ки ин мардум дигар парешон намешавад ва ваҳдаташон ҳаммонанди дарахти азимест, ки дар умқи замин чунон реша давондааст, ки аз ягон ҳаводиси рӯзгор шохааш, баргаш, танааш, решааш осеб нахоҳад дид.
Мардум итминони комил дорад, ки ин аввалбинони аъмои аз таҷрибаи рӯзгор баҳранабурда рӯзе мерасад, дар уқёнуси бекарони макру фиреб аз дасти хоҷагони зархаридашон ғарқ мегарданд ва аз ин ҳама аъмолу кирдорҳои номатлубашон пушаймон мешаванд, ки аз он суде нахоҳанд бардошт
Саидмуродова Ш., раиси КИ ҲХДТ дар ноҳияи Носири Хусрав
